خلیل خدیوی، متولد ۱۲۸۷، دارای اصلیت بختیاری، از بافندگان و تولیدکنندگان قدیمی قالی مشهد و از چهره‌های موثری بود که در قرن معاصر، سهم به سزایی در پیشرفت فرش دستباف ایران داشته‌اند.
نقشه‌های استاد خدیوی از جمله نقشه‌های معروف مشهد است. استاد خلیل خدیوی، ابتدا به عنوان رفوگر کار خود را آغاز نمود. پس از آن که در این زمینه به مهارت بالایی دست یافت، سپس کار قالیبافی را با استادکاری در کارگاه‌های عمواوغلی شروع کرد. عبدالمحمد عمواوغلی، که از پرآوازه‌ترین نام‌ها در قالیبافی معاصر ایران و به ویژه منطقه بافندگی مشهد است، دو کارگاه در طرقبه و محمدآباد داشت. پس از درگذشت‌اش در سال ۱۳۱۶، سفارشات او به کارگاه برادرش علیخان داده شد و کارگاه محمدآباد به خلیل خدیوی واگذار شد. استاد خدیوی از سال ۱۳۱۰ به عنوان تولیدکننده فرش‌های زرباف به شهرت رسید.
دستیابی به شهرت
پس از این که بافته‌هایش به شهرت رسید، بسیاری از تولیدات او به صورت سفارشی تهیه می‌گردید و اغلب برای بزرگان کشوری و لشکری ارسال می‌شد. مرحوم خلیل خدیوی، صاحب ۲۰ دستگاه دار قالی و همچنین سه کارگاه متمرکز قالیبافی بود. یک کارگاه در سرای بانک در بازار مشهد، دیگری در چهارراه لشکر و یکی هم در خیابان دریادل مشهد می‌باشد.
از جمله شاگردان وی که خود نیز به تولیدکنندگانی مشهور بدل شدند استاد شش کلانی (که فرش‌های تولیدی‌اش از ابتدا دارای مارک “شش کلانی” بود) است. وی که نزد استاد خلیل خدیوی و در کارگاه‌های عبدالمحمد عمواوغلی به کار رفوگری و بافندگی می‌پرداخت، تا سال ۱۳۲۱ در کنار استاد خلیل خدیوی به کار مشغول بود و سپس از همین سال، کار تولید قالی را به تنهایی آغاز نمود.
استاد خدیوی که بدون شک از نام‌آوران فرش دستباف مشهد است در تاریخ ۳۰ آذر ماه ۱۳۴۸ درگذشت. وی از اساتید برجسته تولید قالی‌های نفیس مشهد بود.
همچنین بخوانید: دکتر سیروس پرهام؛ محقق و نویسنده کتاب های فرش دستباف