حتما برای شما نیز پیش آمده که هنگام تصمیم‌گیری در مورد خرید فرش دستباف دچار سردرگمی شوید. مهمترین دلیل این سردرگمی تنوع بسیار بالای انواع فرش‌هاست. در این میان گاه خبرهایی از انواع ارزانتر فرش نیز به گوش می‌رسد که می‌تواند ما را دچار شک بیشتر در خصوص خرید فرش نماید . مشخصات ظاهری فرش تنها دلیل برای این حجم از تنوع نیست. بلکه نکاتی همچون میزان تراکم، نوع رنگ به کار رفته، کیفیت پرزها و … نیز بر گستردگی این تنوع افزوده است. در این مقاله تلاش می‌کنیم تا نگاهی بیاندازیم به مهمترین نکاتی که در هنگام خرید فرش باید مد نظر قرار داد :
نکات مربوط به طرح و اندازه
اولین و یکی از مهمترین نکات در هنگام خرید فرش دستباف طرح و اندازه آن است. معمولا فرش‌ها دارای یک تقارن هستند که با تا کردن فرش از وسط و روی هم قرار دادن آن می‌توان تقارن را نسبت به محورهای مرکزی فرش سنجید. کار دیگری که می‌توان انجام داد استفاده از متر برای این کار است. اگر اندازه فاصله‌ی لبه‌ی حاشیه‌ی بالایی فرش تا وسط ترنج با اندازه‌ی آن تا حاشیه‌ی پائینی فرش بیشتر از حدود سه سانتیمتر نیست می‌توانید نسبت به تقارن آن آسوده خاطر باشید. توجه داشته باشید در صورتیکه این تفاوت اندازه بیشتر باشد قیمت فرش کمتر می‌شود. علاوه بر تقارن در اندازه ، به تقارن در رنگ نیز باید توجه داشته باشید. به جز رنگ‌ها به تقارن در طرح‌ها و اشکال نیز نگاهی بیاندازید.
توجه به رنگ ها و ثبوت آنها
همانطور که حتما میدانید رنگ فرش در جهت خواب آن تیره تر از جهت عکس خواب آن به چشم می‌آید. با توجه به این نکته می‌توان گفت خطوط طرح فرش در جهت عکس خواب آن به شکل مشخص تری نمایان می‌شود. در نتیجه از همچون زاویه‌ی دیدی می‌توان یکنواختی رنگ فرش را بهتر تشخیص داد. از مشکلاتی که در رنگ بعضی فرش‌ها وجود دارد باید به دورنگی و اختلالاتی نظیر آن و همچنین عدم تناسب رنگ‌ها اشاره نمود. دقت نمایید که قسمت انتهای پرزها با قسمت های میانی و انتهایی آنها یکدست باشد. وجود اختلاف رنگ در این قسمت ها نشان دهنده‌ی قلم خوردگی و استفاده از رنگ‌های جوهری در فرش است. با تکه‌ای دستمال مرطوب نیز می‌توانید میزان ثبوت رنگ فرش را بررسی نمایید.
توجه به کیفیت پرزهای فرش
فرش‌هایی که پرزهای نرم دارند به نسبت فرش‌های که پرزهای ضخیم‌تری دارند دارای دوام کمتری هستند. در ضمن این فرش‌ها گرد و خاک بیشتری را به خود جذب می‌نمایند. تمیز کردن آنها نیز نسبت به فرش‌های با پرز ضخیم تر دشوارتر است. در نتیجه توجه به کیفیت پرزها نیز از نکات مهم خرید فرش است. توجه داشته باشید ارتفاع پرزها معیار ظرافت و ارزش فرش نیست . بلکه یکنواختی آن‌هاست که نکته‌ی مهمی است. برای فهمیدن این یکنواختی کافیست دستی به روی فرش بکشید و از موج نداشتن آن اطمینان حاصل نمایید.
بررسی پشت فرش
بافت فرش مهمترین عاملی است که باید مورد توجه قرار گیرد. برای بررسی دقیق و صحیح بافت فرش باید نگاهی با دقت به پشت آن انداخت. در این مطالعه نکاتی همچون تعداد گره‌ها، یکنواخت بودن طرح و نحوه‌ی تراکم فرش را در نظر بگیرید. برای اندازه گیری تعداد گره‌های فرش می‌توانید تعداد گره در عرض و طول یک قاب 10 سانتی‌متری را در یکدیگر ضرب نمایید تا در نهایت تعداد گره‌های سطح فرش را دریابید. نکته دیگر در این مورد این است که هرچه ردیف‌های بافته شده بیشتر و بهتر کوبیده شده باشند پودها کمتر به چشم می‌آیند.
بررسی پوسیدگی و رفو شدگی فرش
برای تشخیص قسمت های پوسیده و یا احتمالا رفو شده‌ی فرش نیز کافیست نگاه با دقتی به پشت آن بیاندازید. بخش هایی که رفو شده‌اند معمولا زیرتر و محکمتر از سایر نقاط فرش هستند. با تا کردن بخش هایی از فرش نیز می‌توان به پوسیدگی آن پی برد. در صورت وجود پوسیدگی صدایی خفیف و شبیه به شکستگی ایجاد می‌شود. امتحان پوسیدگی چله‌های فرش با کشیدن یک تار از آنها نیز آزمایش مهمی است. بدیهی است که در صورت پوسیده بودن چله، با کشش نسبتاً کمی چله پاره خواهد شد.
توجه به دکوراسیون منزل
چیدمان و دکوراسیون منزل نیز از عوامل مهم در تصمیم گیری در هنگام خرید فرش است. منظور ما از دکوراسیون تنها توجه به ذوق و سلیقه نیست، بلکه در این مسیر در نظر گرفتن عواملی مثل اندازه و بافت فرش می‌تواند در نگهداری آن نیز سهیم باشد. به عنوان مثال همواره توصیه می‌شود فرش‌های ابریشمی، عتیقه، ظریف و یا با زمینه‌ی روشن را در اتاق نشیمن، نهارخوری و اتاق کودکان استفاده ننمایید. مکان‌هایی کم رفت و آمدتر مثل اتاق خواب یا پذیرایی فضاهای مناسب تری برای پهن کردن این فرش‌ها هستند. اندازه‌ی فرش نیز باید به گونه‌ای انتخاب شود که به ناچار در زیر مبلمان ، کمد و تخت‌خواب قرار نگیرند.
بدون شک شما نیز تجربیاتی بیشتر از این موارد برای خرید فرش دستباف دارید. در صورت تمایل می‌توانید آنها را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.
همچنین بخوانید : تاریخچه فرش دستباف در ایران و جهان و نگاهی به پیدایش آن