غلامحسین نیشابوری معاون اتحادیه فروشندگان فرش دستباف شهر تهران است. وی که خود از جمله تولیدکنندگان موفق در حوزه فرش دستباف است همواره با حضور در اتحادیه‌ها، جشنواره‌ها و … دغدغه‌مندی خود را در مسیر رشد و رونق این صنعت نشان داده است. در ادامه به گفتگویی با وی نشستیم تا راهکارهایی را برای خرید و فروش اصولی‌تر فرش دستباف از ایشان جویا شویم.
1-آقای غلامحسین نیشابوری لطفا خودتان را معرفی کنید و تاریخچه‌ای از فعالیت‌های خود در زمینه تولید و تجارت فرش را برای مخاطبین ما ارائه نمایید.
درود بر شما، ممنون از این که بنده را برای این مصاحبه انتخاب کردید. من و برادرم نسل چهارم در خانواده خود هستیم که به حرفه فرش اشتغال داریم. علاقه به این کار باعث شد که پس از تحصیلات دانشگاهی در رشته مهندسی برق، این حرفه را انتخاب کنم و از سال 1363 که مصادف بود با فوت پدرمان، به طور جدی وارد این حرفه شدیم و بعد از تجارت در ایران و اروپا به دلیل اینکه تجارت به تنهایی ما را ارضا نمی‌کرد، مشغول تولید فرش‌های اصیل ایرانی شدیم که در حال حاضر هم این تولید ادامه دارد.
2-به نظر شما مشتریان در هنگام خرید فرش دستباف بهتر است به چه نکاتی توجه کنند؟
در وحله اول بودجه‌ای هست که خریدار میخواهد به این کار اختصاص دهد و به طور مسلم، کسی که آشنایی با این کار ندارد بایستی با توجه به بودجه خود و با راهنمایی اشخاصی که هم خبره بوده و هم مورد اعتماد ایشان هستند نسبت به خرید خود تصمیم‌گیری نماید و بدون راهنمایی و تجربه، انتخاب فرش خوب دشوار خواهد بود.
3-در هنگام خرید راه‌های تشخیص فرش بهتر از فرش ضعیف‌تر برای یک مصرف‌کننده چیست؟ در مورد فرش دست دوم این به چه صورت است؟
بطور کلی تشخیص فرش خوب کار مشکلی است و نیازمند سال‌ها تجربه و دانش در این زمینه است. یک فرد غیرمتخصص و بدون تجربه کافی، بعید است که توانایی تشخیص فرش خوب را از بد در مقایسه فرش‌های مشابه با یکدیگر داشته باشد. به نظر من همچنان راهنمایی یک فرد مورد اعتماد و خبره در این مسیر ضروری است.
انتخاب فرش دست دوم به طریق اولی مشکل‌تر است. اما لازم به ذکر است که چنانچه فرش دست دوم خوبی انتخاب شود، چه بسا که از لحاظ دوام و کیفیت، بهتر از فرش‌های بازاری امروزی باشد. چرا که متاسفانه امروزه در بازار، فرش‌های بی‌کیفیت زیاد شده است و با استفاده از پشم‌های دباغی و رنگ‌های بی‌کیفیت، یک سری فرش‌های تولیدی جدید دچار ضعف شده‌اند و برخی تولیدکننده‌های ما، متاسفانه توجهی به این مهم نمی‌کنند و صرفا به دلیل اینکه فرش را ارزان‌تر تولید نمایند، به مواد بی‌کیفیت روی آورده‌اند و این کار به فرش‌های نو لطمه زیادی زده است. بطور کلی اگر چنانچه خرید فرش دست دوم با انتخاب یک فرد خبره انجام شود، چه بسا از فرش‌های نو بی‌کیفیت بازاری امروزی بهتر باشد.
4-راه پیشگیری از مواجهه با مشکلاتی که برخی از خریداران در هنگام و یا پس از خرید فرش دستباف با آن مواجه می‌شوند چیست؟
اینکه خریدار از چه فروشگاهی خرید بکند خودش مسئله مهمی است. معمولا فروشنده‌هایی که صاحب پروانه کسب معتبر هستند، به دلیل داشتن این پروانه، تعهداتی دارند و دقت آن‌ها در فروش کالای با کیفیت بیشتر از کسانی است که مسئولیت چندانی ندارند. بنابراین یکی از فاکتورهای مهم، خرید از فروشگاه خوشنام و دارای پروانه کسب است. لذا در چنین وضعیتی، حتی در صورت بروز مشکل، اتحادیه صنف فروشندگان فرش که در شهر تهران، واقع در خیابان خیام کوچه ستاری است، می‌تواند به این مشکلات رسیدگی کرده و اگر چنانچه حقی از خریدار ضایع شده باشد، می‌تواند در این راه قدم موثری بردارد.
5-برای افرادی که به هر علت می‌خواهند فرش خود را بفروشند چه توصیه‌ای دارید؟ بطور کلی مناسبترین راه برای فروش فرش دستباف توسط یک خانه‌دار چیست؟
از آنجایی که نظر خریداران در مورد فرش دستباف متفاوت است، من صرفا توصیه میکنم که به افراد خوشنام و مورد اعتماد مراجعه نمایند و آن هم نه یک نفر، که به چندین فرد مراجعه نموده و با آن کسی که بهترین قیمت را پیشنهاد می‌نماید معامله کنند.
6-به نظر غلامحسین نیشابوری در حال حاضر، اصلی‌ترین چالش بازار فرش از دید فروشندگان چه مواردی است؟
سال‌هاست که یک رقیب قدرتمندی به نام فرش ماشینی را در کشورمان داریم و متاسفانه میدان فعالیت هم برای این نوع فرش‌ها بسیار باز است. به هرحال این‌ها از امتیازهایی برخوردار هستند از جمله اینکه نقشه‌های اصیل ایرانی را خیلی سریع می‌توانند کپی کرده و فرش را به قیمت خیلی ارزان عرضه کنند. فرش‌های ماشینی یک رقیب خیلی قدرتمند شده‌اند و مسلما خریداری که بودجه کافی برای خرید فرش دستباف ندارد، دومین گزینه‌اش فرش ماشینی است. حالا فرش ماشینی به چه علت مورد حمایت واقع شده، من خیلی دقیق نمیتوانم در این مورد اظهار نظر بکنم. به هر حال یک صنعت است و فرش دستباف نیز یک هنر-صنعت. صنعت کار خود را می‌کند و هنر-صنعت هم کار خودش را و بطور کلی مهمترین چالش در بازار فرش از دید ما، فرش‌های ماشینی هستند.
7-آینده بازار فرش برای ورود جوانان را چطور می‌بینید؟
فرش دستباف ایرانی پتانسیل بسیار بالایی برای کار کردن دارد. ما بسیاری از فرش‌های خوب گذشته‌مان در حال فراموشی است. اگر چنانچه ما بتوانیم نسل جوان را با تمهیدات مختلف تشویق نماییم که وارد این عرصه شوند و حمایت‌های جانبی از تولید فرش دستباف نیز به عمل بیاید، به طور مسلم می‌شود جوان‌های با استعداد را ترغیب به ورود به این بازار کار کرد. به طور کلی برای تقویت آینده فرش دستباف ایران، کارهای خیلی زیادی می‌توان کرد. گنجینه وسیعی از فرش‌های اصیل ایرانی وجود دارد که با همت جوان‌ها می‌توان این آن‌ها را با نگاهی امروزی‌تر بازتولید کرده و باعث رونق بازار شد.
8-آقای غلامحسین نیشابوری به عنوان سخن پایانی اگر نکته‌ای هست، لطفا بفرمایید.
در پایان از زحمات مجموعه سی‌پرشیا که برای فرش دستباف زحمت می‌کشند قدردانی میکنم. هر کسی با هر جایگاهی برای فرش دستباف ایرانی قدمی بردارد قابل تقدیر و تشکر است و ما هم دستش را میفشاریم.
همچنین بخوانید: مصاحبه با آقای مهدی خوانساری کارآفرین حوزه فرش دستباف