اشرف شجاعی بانوی کارآفرینی که معلولیت در اندام حرکتی نتوانسته مانع از ترقی و پیشرفت او شود، می گوید: ۴۴ سال قبل زمانی که یک سال سن داشته دچار فلج اطفال شده و با اینکه عمر خود را با این معلولیت حرکتی گذرانده اما هیچ وقت در خود احساس ناتوانی نکرده است و هر وقت برای انجام کاری اراده کرده به بهترین نحو آن را به سرانجام رسانده است.
وی با بیان اینکه خوب می دانم چگونه این تار وپودها با زندگی ام درآمیخته اند و توانسته ام از آنها به آرامش برسم. ادامه می دهد: در حوزه ورزش نیز در سال ۷۶ عضو تیم والیبال نشسته استان لرستان و در دوره هایی عضو تیم ملی بودم، به این باور رسیدم با اینکه از نظر جسمی با محدودیت هایی مواجه هستم، اما خواستن، توانستن است و همیشه به خودم افتخار کرده ام چون معلولیت باعث وابستگی من به دیگران نشد.
این بانوی کارآفرین که اکنون چند نفر دیگر هم در کارگاه او مشغول به کار هستند، می افزاید: با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت بازار تعداد افراد متغیر است زمانی بیشتر و زمانی کمتر می شود اما به طور ثابت پنج نفر که آنها نیز همانند خودش از نظر حرکتی دچار معلولیت هستند در کارگاه قالیبافی این بانوی کارآفرین فعالیت می کنند.
وی در کنار هنر قالی بافی به رنگ رزی هم علاقه دارد و در این حوزه نیز فعالیت می کند، رنگ ها را خوب می شناسد و از این دنیای پر از رنگ نخ ها لذت می برد، دنیا با انواع رنگ های طبیعی می تواند آرامش اصیلی به علاقمندان خود بدهد. وی با تاکید بر اینکه رنگ ها و کارگاه رنگ‌رزی دنیای لذت بخشی برای او است، می گوید: در کارگاه رنگ‌رزی سفارش هایی که کارگاه های دیگر برای طرح و نقشه دارند را می توانم برای آنها تهیه کنم و تا ۱۲۰ رنگ را هم انجام می دهم.
این بانوی فرشباف ادامه می دهد: این کار را از سال ۹۰ آغاز کرده و به طور جدی کارگاه خود را از همان سال راه اندازی کرد، در سال ۹۳ از بهزیستی شهرستان تسهیلات خوداشتغالی گرفته که هر چند مبلغ چندانی نبوده اما با انگیزه، تلاش و پتشکار توانسته است تا الان با وجود مشکلات اقتصادی و رکود بازار کارگاه خود را فعال نگه دارد. وی افزود : سال گذشته نیز برای توسعه کسب و کارم توانستم ۷۰۰ میلیون ریال تسهیلات بگیرم اما برای سرپا ماندن در این شرایط اقتصادی که مواد اولیه گران شده نیاز به حمایت بیشتری دارم.پیش آمده که بارها و بارها در اوج خستگی و شاید نا امیدی با گره زدن تارهای قالی و با رنگ‌رزی آرامش خاصی پیدا کردم و با امیدواری به مسیر زندگیم ادامه دادم.
لیلا گودرزی بانوی کارآفرین دیگری که در حوزه قالیبافی و رنگ‌رزی فعالیت می کند، می گوید: سخت ترین مشکل را هم داشته باشی آنجا که پای دار قالی می نشینی به تتها چیزی که فکر میکنی تمرکز بر آن طرح و نقشه است که رج به رج باید در هم تنیده و گره خورده شود و این گره ها است که مشغله روح و روانت می شوند.
این کارآفرین حوزه قالیبافی معتقد است: وقتی کسب و کاری که با درون مایه هایی از هنر و ذوق همراه است را ایجاد می کنی دیگر به مشکلاتی همانند اینکه این ضعف جسمی و حرکتی را داری فکر نمی کنی بلکه به خودت هم افتخار می کنی که توانسته ای نه فقط برای خودت بلکه برای افرادی غیر خودت هم زمینه و شرایط فعالیتی فراهم کنی.
این فعال حوزه قالیبافی می گوید: منکر شرایط بد اقتصادی و تاثیر آن بر حوزه قالیبافی و گرانی مواد اولیه این حرفه نمی شوم ولی ما هم کم نیاورده ایم با سختی و تلاش و پشتکار خود توانسته ایم همچنان ادامه دهیم، اکنون همه کسی قادر نیست سفارش نخ و نقشه بدهد زمانی با چهار تا پنج میلیون ریال می توانستی این کار را انجام دهی ولی اکنون انجام این مهم ۲۵ میلیون ریال هزینه دارد.
لیلا بانوی سرپرست خانوار و کارآفرینی است که توانسته نه تنها خود بلکه چند نفر دیگر را در کارگاه فرش بافی مشغول به کار کند، این کارآفرین موفق تارو پود فرش را جزیی از زندگی می داند با شور علاقه فرش بافته و کار آزموده و یک استاد کار ماهر شده و باید تجاربش را به دیگران منتقل کند.
وی آویختن دار قالی در گوشه ای از خانه را برابر با مکانی برای تنیدن رج به رج و گره به گره زندگی می داند، گل هایش گرچه در پاییز و زمستان یک حال دارند اما در پس هر تار و پودی از آنها حس های اصیل اندوه و شادی و دلتنگی و دلواپس سرانگشتان بافنده اش به جای می ماند.
محمدعلی اصل مرزی بیان کرد: پنج هزار بافنده فرش دستباف در کارگاه‌های متمرکز، نیمه متمرکز و تک بافی این شهرستان فعالیت می‌کنند که تنها حدود ۶۰۰ نفر از آنها زیر پوشش خدمات بیمه‌ای هستند.
وی با بیان اینکه ۲۲۸ فقره مجوز مشاغل خانگی پشتیبان و ۶۲ کارت قالیبافی در سال جاری صادر شده است، افزود: بروجرد به عنوان قطب تولید فرش دستباف لرستان است و حدود ۳۰ درصد فرش دستبافت استان در این شهرستان تولید می‌شود.
رییس اداره صنعت معدن و تجارت بروجرد با اشاره به اینکه حدود چهار هزار بافنده فرش بروجردی فاقد بیمه هستند، افزود: انتظار می رود برای احیای هرچه بیشتر صنعت فرش در بروجرد متولیان استانی و کشور حمایت جدی از فعالان صنعت فرش داشته باشند.
اصل مرزی با اشاره به طرح ارتقای مهارت قالیبافی در بروجرد اظهار کرد: طرح مهارت بافندگی فرش دستباف در قالب چهار دوره آموزشی با هدف ارتقای مهارت قالیبافان با اعتبار حمایت از تولید فرش دستباف در شهرستان برگزار می‌شود.
وی افزود: با توجه به ابلاغ تخصیص اعتبار هزینه‌های آموزشی به منظور حمایت از تولیدکنندگان فرش و صنایع دستی از طرف سازمان برنامه و بودجه به سازمان صمت این سازمان موظف به انتخاب پیمانکار مجرب از طریق مناقصه و ارائه تقویم آموزشی به نسبت سهمیه شهرستان شد.
رییس اداره صمت بروجرد بیان کرد: به همین منظور سهمیه ابلاغی شهرستان بروجرد چهار دوره کلاس اموزشی به مدت چهار روز متوالی با حضور ۲۰۰ بافنده از سطح استان است، برای شرکت کنندگان در این دوره آموزشی گواهی مهارت صادر می‌شود. وی با بیان اینکه حدود ۴۰ درصد صنعت استان در بروجرد واقع شده است، گفت: ۲۶ درصد بافنده‌های فرش استان در بروجرد است که می‌طلبد نمایشگاهی در این حوزه در شهرستان برپا شود.
قالیبافی از آن دست هنرهای قدیمی و خاص ایرانی است که از دیرباز طرف‌داران بسیاری داشته است و مردمان بسیاری دست و پنجه در این هنر کهن برده‌اند و تار و پود زندگی خود را در فرش و قالی و قالیچه بافته‌اند و حالا تار و پود ۲ واژه نام آشنا در ادبیات کهن این سرزمین است.
گره های ریز آرام آرام براساس طرحی از پیش تعیین شده در کنار هم قرار می گیرند تا حاصل آن یک اثر فاخر هنری به نام فرش و قالی باشد، شیرازه و اساس قالی به تار و پودش وصل است اما همین فرش خود از روزگاران گذشته جزیی از تار پود مردمان دیار کهن لرستان و بروجرد بوده است.
فرش و صنایع دستی از دیر باز با زنان ایلات لرستان همزاد بود در گرما و سرما در کوچ و یک جانشینی و در فراغت از کارهای سخت روزانه زنان ایلات با سرپنجه هنرمند خود تار و پود را با عمق وجود گره می زدند و فرش همدم تنهایی و بهانه دورهمی شان بود.
پای صحبت بسیاری از بانوان فعال در حوزه قالیبافی که می نشینی، متوجه می شوی که آنها مجذوب هنر نهفته در دل تار و پود فرش ها شده اند، دلبستگی که رهایی از آن چندان کار ساده ای نیست و همه در این حس اشتراک نظر دارند که در فرش دستباف یک آرامشی است که انسان را جذب می‌کند و به طرف خود می‌کشاند، همراهی صنعت و هنر می تواند چشم انداز امیدوارکننده تری به این حوزه ببخشد.
بیشتر بخوانید :فرش ابزاری کارآمد برای تسلط فرهنگی ایران در حوزه بین الملل است
منابع : خبرگزاری ایرنا